Tóm tắt nội dung
Bệnh cơ tim ở trẻ em, hay còn được gọi là bệnh tim bẩm sinh, là một tình trạng mà tim của trẻ em không phát triển và hoạt động bình thường từ khi còn trong giai đoạn phôi thai. Bệnh này có thể bao gồm các khuyết tật tim như lỗ thất tim, lỗ tâm thất, hay các vấn đề khác liên quan đến cấu trúc của tim.
Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể do di truyền hoặc các yếu tố môi trường gây ra trong quá trình phôi thai phát triển. Một số nguyên nhân khác bao gồm sử dụng thuốc, uống rượu, hoặc mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường hoặc bệnh cúm trong thời kỳ mang thai.
Triệu chứng của bệnh cơ tim ở trẻ em có thể khác nhau tùy thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Một số trẻ có thể không có triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ, trong khi những trường hợp nghiêm trọng hơn có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, khó thở, thiếu năng lượng, hoặc sự phát triển chậm so với trẻ em khác cùng tuổi.
Việc chẩn đoán bệnh cơ tim ở trẻ em thường được thực hiện bằng cách sử dụng các phương pháp hình ảnh như siêu âm tim, cộng hưởng từ hình ảnh (MRI), hoặc xét nghiệm khác để đánh giá cấu trúc và chức năng của tim.
Trị liệu cho bệnh cơ tim ở trẻ em có thể bao gồm thuốc, phẫu thuật, hay thậm chí là đợi đến khi trẻ lớn hơn để điều chỉnh hoặc sửa chữa các vấn đề tim. Quá trình điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng trẻ em và mức độ ảnh hưởng của bệnh lên sức khỏe và chất lượng cuộc sống của trẻ.
Bệnh cơ tim hiếm gặp ở trẻ em. Chỉ vì lý do đó mà việc chẩn đoán bệnh cơ tim có thể khiến các bậc cha mẹ và có thể cả đứa trẻ cũng lo lắng. May mắn thay, sự hiểu biết của chúng ta về cách hoạt động của tim trong điều kiện bình thường và bất thường đang tăng lên mỗi năm.
Khi bạn làm quen với bệnh cơ tim ở trẻ em, bạn sẽ thấy mình ở vị trí tốt hơn để đánh giá các lựa chọn điều trị cho con bạn. Kiên thức là sức mạnh. Hãy tìm hiểu tất cả những gì bạn có thể khi làm việc với bác sĩ của con bạn để xác định hướng hành động tốt nhất.
Dấu hiệu điển hình nhận biết viêm cơ tim cấp ở trẻ
Với trẻ sơ sinh còn đang bú sữa mẹ, viêm cơ tim cấp do virus thường gây triệu chứng cấp tính nặng và diễn biến bệnh nhanh. Với trẻ từ 2 – 5 tuổi thì triệu chứng có nhẹ hơn, song vẫn khó phát hiện do dấu hiệu mờ nhạt dễ gây nhầm lẫn.
Nhìn chung khá khó để phát hiện dấu hiệu toàn thân khi trẻ mắc viêm cơ tim cấp, hơn nữa dấu hiệu ở mỗi trẻ là khác nhau. Triệu chứng chỉ đơn thuần là trẻ quấy khóc, rên rỉ, ngủ mê mê, không chịu bú, khó để đánh thức trẻ,…
Trẻ lớn hơn hoặc đến độ tuổi thanh thiếu niên, triệu chứng viêm cơ tim cấp đa dạng hơn song khá giống như bệnh viêm đường hô hấp như: sốt, ho, thở khò khè, khó thở, sổ mũi,… Một số trẻ còn gặp phải triệu chứng rối loạn tiêu hóa như: nôn, buồn nôn, tiêu chảy,…
Đến khi virus phá hoại lượng lớn tế bào cơ tim, triệu chứng toàn thân nặng xuất hiện cho thấy bệnh đang tiến triển nhanh và nguy hiểm. Cụ thể bao gồm:
- Sốt cao đến 39 – 41 độ C.
- Da và môi tím tái.
- Cơ thể mệt mỏi, mất năng lượng, khó thở, thở dốc, thở nhanh, thở nặng nhọc.
- Các chi lạnh.
- Mạch đập nhẹ hoặc không thể bắt mạch được.
- Đau nhức cơ khớp.
Dấu hiệu tim mạch
Viêm cơ tim cấp với những tổn thương ở tế bào cơ tim, ảnh hưởng đến hoạt động co bóp và gây ra các dấu hiệu bất thường sau:
- Nghe thấy nhịp tim nhanh nhưng mạch yếu, huyết áp thấp (nhất là huyết áp tâm trương).
- Nghe tiếng tim: tiếng tim nghe mờ, có thể chỉ nghe mờ ở tiếng thứ nhất hoặc nghe mờ ở cả hai tiếng.
- Xuất hiện dấu hiệu đau tức vùng ngực, đánh trống ngực, tim hồi hộp không rõ nguyên do.
- Xuất hiện tình trạng khó thở cả khi làm việc lẫn khi nghỉ ngơi.
- Viêm cơ tim lan rộng dẫn đến suy tim.
- Hở van 2 lá cơ năng, buồng thất trái giãn nên nghe thấy tiếng thổi ở tâm thu.
Các dấu hiệu viêm cơ tim cấp trên rất khó để phát hiện ở giai đoạn sớm nếu không thăm khám tỉ mỉ với phương pháp xét nghiệm hiện đại kết hợp cùng siêu âm tim. Do vậy, cha mẹ nên đưa trẻ đến khám tại cơ sở y tế chuyên khoa với bác sĩ giàu kinh nghiệm để chẩn đoán chính xác sớm, tránh điều trị sai hướng không hiệu quả.
Bệnh cơ tim và tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ em
Bệnh cơ tim đề cập đến tình trạng bệnh lý của tim liên quan đến sự bất thường của các sợi cơ co bóp theo từng nhịp tim. Nó có thể được coi là “chính” hoặc “thứ cấp”:
- Trong các trường hợp nguyên phát, bệnh cơ tim xảy ra do bản thân các tế bào cơ bất thường (thường là do đột biến gen).
- Các trường hợp thứ phát của bệnh cơ tim liên quan đến các tế bào cơ tim khỏe mạnh bị ảnh hưởng bất lợi bởi các tình trạng khác. Các tình trạng khởi phát bao gồm lưu lượng máu đến tim thấp, lượng oxy trong máu thấp, huyết áp cao và một số bệnh nhiễm trùng.
Theo Cơ quan đăng ký bệnh cơ tim nhi khoa, cứ 100.000 trẻ em ở Mỹ dưới 18 tuổi thì có một trẻ được chẩn đoán mắc bệnh cơ tim. Phần lớn trẻ được chẩn đoán là dưới 12 tháng tuổi, tiếp theo là trẻ từ 12 đến 18 tuổi.
Các loại bệnh cơ tim
Bệnh cơ tim có thể được nhóm thành bốn loại lớn. Các đặc điểm lâm sàng và lựa chọn điều trị khác nhau đối với mỗi loại.
- Bệnh cơ tim giãn nở (PDF)
- Bệnh cơ tim phì đại (PDF)
- Bệnh cơ tim hạn chế (PDF)
- Các bệnh cơ tim khác (hiếm gặp) (PDF)
Bệnh cơ tim ở trẻ em có di truyền không?
Có, bệnh cơ tim ở trẻ em có thể có yếu tố di truyền. Một số dạng bệnh cơ tim ở trẻ em có thể được truyền từ thế hệ cha mẹ hoặc người thân trong gia đình. Ví dụ, các khuyết tật cơ tim bẩm sinh, như hố đục tim, dị vị tim, hay lỗ thất tim, có thể được di truyền từ cha mẹ hoặc có thể là do đột biến gen. Tuy nhiên, không phải trường hợp bệnh cơ tim ở trẻ em đều có yếu tố di truyền. Nhiều trường hợp bệnh cơ tim ở trẻ em không có bất kỳ yếu tố di truyền nào và xuất hiện do các nguyên nhân khác, chẳng hạn như nhiễm trùng trong thai kỳ, sử dụng thuốc, hoặc các tác động môi trường. Điều quan trọng là tìm hiểu và xác định nguyên nhân cụ thể của bệnh cơ tim trong từng trường hợp cụ thể.
Phòng ngừa viêm cơ tim cấp ở trẻ như thế nào
Để phòng ngừa viêm cơ tim cấp ở trẻ cũng như những biến chứng nguy hiểm, cha mẹ cần chú ý tăng cường miễn dịch, bảo vệ trẻ hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây bệnh từ môi trường. Dưới đây là những điều cha mẹ cần lưu ý khi chăm sóc trẻ nhỏ:
Cho trẻ ăn uống khoa học, đầy đủ dinh dưỡng
Với trẻ sơ sinh, nên cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu tiên, sau đó kết hợp với ăn dặm trong 18 tháng tiếp theo. Trẻ được bú sữa mẹ sẽ có miễn dịch tốt hơn và nguy cơ mắc bệnh cũng thấp hơn.
Với trẻ lớn hơn, chế độ dinh dưỡng cho trẻ cần chú ý cung cấp đầy đủ các nhóm chất, đặc biệt là vitamin và khoáng chất giúp trẻ khỏe mạnh, sức đề kháng tốt.
Hạn chế trẻ tiếp xúc với người bệnh
Trẻ nên tránh tiếp xúc gần với người bệnh hoặc người có triệu chứng mắc các bệnh như: rubella, quai bị, cảm cúm,… Điều này khiến tác nhân gây bệnh không xâm nhập được vào cơ thể trẻ để gây viêm cơ tim cấp cũng như các bệnh truyền nhiễm khác.
Tiêm chủng đầy đủ cho trẻ
Trẻ nhỏ nên được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus hoặc vi khuẩn như: cúm, quai bị, bạch hầu, rubella,…
Hướng dẫn trẻ thói quen rửa tay, vệ sinh thân thể sạch sẽ
Nên dạy cho trẻ thói quen rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh để bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa lây nhiễm virus, vi khuẩn gây bệnh.
Viêm cơ tim cấp ở trẻ em là bệnh lý nguy hiểm, triệu chứng bệnh mờ nhạt và tiến triển bệnh nhanh. Do vậy khi trẻ có dấu hiệu bệnh, cần sớm đưa trẻ đến cơ sở y tế để điều trị.
Các câu hỏi về bệnh cơ tim ở trẻ em
- Bệnh cơ tim ở trẻ em là gì?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em phổ biến như thế nào?
- Nguyên nhân gây ra bệnh cơ tim ở trẻ em là gì?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có di truyền không?
- Có những loại bệnh cơ tim nào ở trẻ em?
- Triệu chứng của bệnh cơ tim ở trẻ em là gì?
- Làm thế nào để chẩn đoán bệnh cơ tim ở trẻ em?
- Có phương pháp nào để phòng ngừa bệnh cơ tim ở trẻ em không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể chữa khỏi không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây tử vong không?
- Có tác động gì đến tình trạng sức khỏe của trẻ nếu bị bệnh cơ tim?
- Có yếu tố nguy cơ nào có thể làm tăng khả năng mắc bệnh cơ tim ở trẻ em?
- Làm thế nào để theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ bị bệnh cơ tim?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể tham gia vào hoạt động thể thao không?
- Có cần phẫu thuật để điều trị bệnh cơ tim ở trẻ em không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra biến chứng nào khác không?
- Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến dự đoán về tương lai của trẻ bị bệnh cơ tim?
- Làm thế nào để trẻ em bị bệnh cơ tim có thể có cuộc sống bình thường?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể chụp X-quang tim không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có liên quan đến bệnh tim mạch ở người lớn không?
- Có những biện pháp chăm sóc đặc biệt nào dành cho trẻ em bị bệnh cơ tim?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể được phát hiện từ khi nào?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có tác động đến tăng trưởng và phát triển của trẻ không?
- Có những loại thuốc nào được sử dụng để điều trị bệnh cơ tim ở trẻ em?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể hồi phục hoàn toàn không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em là một bệnh mãn tính hay cấp tính?
- Có những biện pháp nào để giảm nguy cơ mắc bệnh cơ tim ở trẻ em?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra suy tim không?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể có thai và sinh con bình thường không?
- Có những loại thực phẩm nào tốt cho trẻ em bị bệnh cơ tim?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra nhịp tim không đều không?
- Trẻ em33. Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra huyết áp cao không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có liên quan đến bệnh tiểu đường không?
- Làm thế nào để giảm căng thẳng và áp lực đối với trẻ em bị bệnh cơ tim?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra biến chứng như viêm phổi không?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể được tiêm phòng như các trẻ em khác không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có liên quan đến bệnh lý hô hấp không?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể đi du lịch bình thường không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra biến chứng như rối loạn nhịp tim không?
- Có những biện pháp phòng ngừa nào để giảm nguy cơ mắc bệnh cơ tim ở trẻ em?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có liên quan đến bệnh tiểu phế quản không?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể tham gia vào các hoạt động ngoại khóa như nhảy dù hay leo núi không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra suy hô hấp không?
- Có những hạn chế nào về hoạt động thể chất đối với trẻ em bị bệnh cơ tim?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có liên quan đến rối loạn tiêu hóa không?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể tham gia vào các hoạt động vận động như bơi lội không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra biến chứng như suy thận không?
- Có yếu tố nào khác ngoài di truyền có thể tăng nguy cơ mắc bệnh cơ tim ở trẻ em?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có liên quan đến bệnh lý tiểu niệu không?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể tham gia vào các hoạt động nhóm như môn thể thao đội hình không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra biến chứng như suy gan không?
- Có những hạn chế nào về hoạt động thể chất đối với trẻ em bị bệnh cơ tim?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có liên quan đến bệnh lý tiểu đường không?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể tham gia vào các hoạt động thể thao như bóng đá không?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có thể gây ra biến chứng như suy giảm chức năng gan không?
- Có những biện pháp nào để hỗ trợ tâm lý cho trẻ em bị bệnh cơ tim?
- Bệnh cơ tim ở trẻ em có liên quan đến bệnh lý tiêu hóa không?
- Trẻ em bị bệnh cơ tim có thể tham gia vào các hoạt động thể thao như cầu lông không?
