Tóm tắt nội dung
Bệnh Tiêu chảy
Theo Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh tiêu chảy. Bệnh xuất hiện quanh năm, nhưng xảy ra nhiều nhất vào mùa hè do mùa hè ở nước ta có khí hậu nóng ẩm nên các loại vi khuẩn dễ phát triển trong thực phẩm, thức ăn, làm cho thức ăn nhanh bị hỏng, bị ôi, thiu, là nguyên nhân gây nên nhiều trường hợp bị tiêu chảy.
Mặt khác, sau những ngày mưa bão, lũ lụt thì các vi khuẩn càng có điều kiện sinh sôi, phát tán trong môi trường đất, nước, thực phẩm, làm cho số người mắc tiêu chảy càng nhiều và dễ có nguy cơ bùng phát thành dịch.
Bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do virus dengue gây ra. Bệnh lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm virus sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt.
Muỗi vằn thường đẻ trứng và nở thành loăng quăng/bọ gậy ở các dụng cụ chứa nước quanh nhà, nơi chứa nước tự nhiên như hốc cây, kẽ lá, gốc tre nứa, các vật dụng chứa nước sinh hoạt để lâu ngày như chum, vại, bể nước mưa, lọ hoa… hoặc các đồ phế thải chứa nước như lốp xe, chai lọ vỡ, vỏ đồ hộp, gáo dừa… Mùa hè không khí ẩm khiến muỗi càng dễ sinh sôi, nảy nở.
Bệnh viêm não Nhật Bản
Là bệnh do virus gây nên, trung gian truyền bệnh là muỗi Culex, một loại muỗi thường sống ở các vùng có nhiều ao tù và đồng ruộng lúa nước. Ổ chứa virus viêm não Nhật Bản thường là lợn, dơi, chim hoang dã. Bệnh viêm não Nhật Bản thường có tỷ lệ mắc cao vào mùa hè, có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng suốt đời và có thể gây thành dịch lớn.
Bệnh Tay – Chân – Miệng
Tay chân miệng là căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus thuộc nhóm Enterovirus gây ra. Bệnh lây từ người sang người do tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, dịch tiết mũi, họng, dịch của các bọng nước khi vỡ hoặc qua đường phân – miệng.
Bệnh thường có biểu hiện sốt, đau họng, loét miệng, lợi, lưỡi, phỏng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, gối, mông. Bệnh này thường gặp ở trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 3 tuổi, đặc biệt là các cháu đang đi nhà trẻ, mẫu giáo.
Bệnh cúm
Bệnh cúm là một bệnh truyền nhiễm cấp tính đường hô hấp do virus influenza gây nên. Tuy trong đa số trường hợp, bệnh chỉ khu trú ở đường hô hấp trên với tiến triển lành tính, nhưng có thể gây tử vong khi có biến chứng. Chúng thường gây nên những vụ dịch, thậm chí đại dịch, do đó số người tử vong vì cúm rất đáng kể.
Bệnh say nắng
Đây là hiện tượng do nhiệt độ và tia cực tím của mặt trời gây ra. Tia tử ngoại có thể xuyên qua lớp sừng của da tới hạ bì gây cháy da và say nắng. Thời điểm nắng nóng gay gắt làm giãn mạch não gây tăng áp lực sọ và nhức đầu, có thể kèm theo nôn, hôn mê hay co giật do ức chế vỏ não – làm tăng các hoạt động thần kinh tự động dưới vỏ.
Bệnh thủy đậu
Bệnh thủy đậu là một bệnh cấp tính do nhiễm virus Varicella Zoter gây ra (bệnh thủy đậu ở trẻ em và bệnh Zona ở người lớn). Virus có khả năng sống được vài ngày trong vẩy thủy đậu khi bong ra tồn tại trong không khí. Bệnh lây truyền từ người sang người qua đường hô hấp thông qua tiếp xúc trực tiếp, qua dịch tiết mũi họng, dịch từ nốt phỏng thủy đậu.
Bệnh rubella
Là bệnh do virus gây ra và có thể phát triển thành dịch, nhất là ở những nơi tập trung đông người. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi, thường gặp ở những nơi như trường học, khu nhà trọ, công ty, xí nghiệp. Bệnh được lây truyền bởi các hạt nước bọt khi hắt hơi, sổ mũi,… khuếch tán rộng trong không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân.
Rubella là bệnh lành tính, ít gây biến chứng viêm phổi, viêm não hay gây tử vong ở trẻ em, nhưng là bệnh quan trọng vì tác hại của nó đối với phụ nữ, nhất là phụ nữ có thai. Nếu phụ nữ mang thai mắc bệnh Rubella sẽ có nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, gây sảy thai, sinh non, dị tật bẩm sinh như các bệnh tim bẩm sinh, bệnh đầu nhỏ, đục thủy tinh thể, điếc, chậm phát triển tâm thần,….
Bệnh cường tuyến giáp
Bức xạ mặt trời, nắng nóng và thừa iốt (thường thấy ở miền biển) có thể là nguyên nhân gây ra bệnh cường tuyến giáp. Triệu trứng là người bệnh thường xuyên thấy nóng, đổ mồ hôi, rối loạn tâm lý, tim đập nhanh, phù mắt, sụt cân (dù ăn nhiều), khát nước, tiểu tiện nhiều, tay run, rụng tóc. Bệnh này cần điều trị cẩn thận, lâu dài dưới sự theo dõi của bác sỹ.
Bệnh nhiễm trùng da
Vào mùa hè, da thường phải chịu những tiếp xúc ngoài ý muốn nên dễ bị mắc các bệnh như ghẻ hay nấm. Nếu bạn đi dạo trên bờ biển mà không mang dép thì rất dễ gặp các bệnh dạng nấm hay nhiễm trùng do bị xước da chân.
Trong mùa hè, có một số bệnh thường gặp do các yếu tố môi trường và hoạt động thường xuyên trong thời tiết ấm. Dưới đây là một số loại bệnh phổ biến vào mùa hè:
- Bệnh nhiệt đới: Những bệnh nhiệt đới như sốt rét, sốt xuất huyết, và sốt Zika có thể lây từ muỗi. Mùa hè thường có nhiều muỗi hơn, do đó, nguy cơ mắc các bệnh này tăng lên. Việc sử dụng kem chống muỗi, đặc biệt là trong những khu vực có nhiều muỗi và kiểm soát môi trường xung quanh để giảm sự sinh sống của muỗi là cách tốt để ngăn chặn nhiễm trùng bệnh nhiệt đới.
- Đường tiêu hóa: Bệnh tiêu chảy và viêm ruột thường là những vấn đề phổ biến trong mùa hè. Việc tiếp xúc với thực phẩm hoặc nước uống bị nhiễm khuẩn có thể gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, buồn nôn và đau bụng. Để tránh bị mắc bệnh, hãy luôn uống nước trong chai đóng kín, tránh ăn thức ăn không được nấu chín hoặc không được giữ ở nhiệt độ an toàn và giữ vệ sinh tay sạch sẽ.
- Bệnh da liễu: Ngày nắng và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài có thể gây ra bệnh da như viêm da tiết bã, tổn thương da do ánh nắng mặt trời và phỏng nắng. Việc sử dụng kem chống nắng, mặc áo che mát và tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong thời gian cao điểm có thể giúp bảo vệ da.
- Bệnh hô hấp: Các bệnh như cảm lạnh, viêm họng và viêm mũi thường có xu hướng gia tăng vào mùa hè. Điều này có thể do thay đổi nhiệt độ và độ ẩm trong môi trường. Để tránh bị mắc các bệnh hô hấp, hãy giữ vệ sinh tay, tránh tiếp xúc với người bị cảm lạnh và vi khuẩn và hạn chế tiếp xúc với điều kiện thời tiết đột biến.
- Các bệnh liên quan đến nhiệt: Khi nhiệt độ tăng trong mùa hè, các bệnh liên quan đến nhiệt trở thành mối lo ngại. Chúng bao gồm kiệt sức vì nóng và say nắng. Tiếp xúc kéo dài với nhiệt độ cao có thể dẫn đến mất nước, chóng mặt, mệt mỏi và trong trường hợp nghiêm trọng là tổn thương nội tạng hoặc thậm chí tử vong. Điều quan trọng là phải giữ nước, tìm nơi có bóng râm hoặc môi trường có máy lạnh và tránh hoạt động thể chất quá mức vào những thời điểm nóng nhất trong ngày.
- Dị ứng: Mùa hè có thể là thời điểm đầy thử thách đối với những người bị dị ứng. Phấn hoa từ cỏ, cây và hoa phổ biến hơn, dẫn đến viêm mũi dị ứng (sốt cỏ khô) và các phản ứng dị ứng khác. Các triệu chứng có thể bao gồm hắt hơi, sổ mũi, ngứa mắt và nghẹt mũi. Dùng thuốc kháng histamine, đóng cửa sổ và tránh các hoạt động ngoài trời trong thời gian phấn hoa cao điểm có thể giúp kiểm soát dị ứng.
- Bệnh do thực phẩm: Với sự gia tăng các hoạt động ngoài trời và dã ngoại trong mùa hè, nguy cơ mắc bệnh do thực phẩm sẽ tăng lên. Các vi khuẩn như Salmonella và E. coli có thể làm ô nhiễm thực phẩm được xử lý hoặc bảo quản không đúng cách, dẫn đến ngộ độc thực phẩm. Điều quan trọng là phải thực hành vệ sinh thực phẩm tốt, chẳng hạn như rửa tay trước và sau khi xử lý thực phẩm, nấu thịt đúng cách và làm lạnh kịp thời những thực phẩm dễ hỏng.
- Tai của người bơi lội: Tai của người bơi lội là một bệnh nhiễm trùng ống tai thường xảy ra trong mùa hè, đặc biệt ở những người dành nhiều thời gian để bơi lội. Nguyên nhân là do độ ẩm dư thừa trong tai, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn hoặc nấm phát triển. Giữ tai khô, sử dụng nút bịt tai khi bơi và lau khô tai nhẹ nhàng sau khi bơi có thể giúp ngăn ngừa tình trạng này.
- Côn trùng cắn và đốt: Muỗi, ve, ong, ong bắp cày và các côn trùng khác hoạt động mạnh hơn trong những tháng mùa hè. Vết cắn và đốt có thể gây ngứa, sưng tấy và thậm chí là dị ứng trong một số trường hợp. Sử dụng thuốc chống côn trùng, mặc quần áo bảo hộ và tránh những khu vực có nhiều côn trùng có thể giúp giảm nguy cơ bị cắn và đốt.
- Mất nước: Khi thời tiết nắng nóng, nguy cơ mất nước tăng cao. Đổ mồ hôi và tăng cường hoạt động thể chất có thể dẫn đến mất nước, nếu không được bổ sung đầy đủ có thể dẫn đến mất nước. Các triệu chứng mất nước bao gồm khát nước quá mức, khô miệng, mệt mỏi, chóng mặt và nước tiểu có màu sẫm. Điều quan trọng là phải uống nhiều nước, đặc biệt là nước, suốt cả ngày để giữ nước.
- Cháy nắng: Cháy nắng là một vấn đề thường gặp trong mùa hè do tiếp xúc lâu với tia cực tím (UV) của mặt trời. Nó có thể gây đỏ, đau và bong tróc da. Cháy nắng nghiêm trọng có thể dẫn đến phồng rộp và làm tăng nguy cơ ung thư da. Để ngăn ngừa cháy nắng, điều quan trọng là phải thoa kem chống nắng có chỉ số SPF cao, mặc quần áo bảo hộ, tìm bóng râm trong giờ nắng cao điểm, đeo kính râm và đội mũ rộng vành.
- Viêm kết mạc: Còn được gọi là “mắt hồng”, viêm kết mạc là tình trạng viêm lớp ngoài cùng của mắt và bề mặt bên trong của mí mắt. Nó có thể được gây ra bởi nhiễm virus hoặc vi khuẩn hoặc do dị ứng. Trong mùa hè, bệnh viêm kết mạc có thể phổ biến hơn do tiếp xúc nhiều với các chất gây dị ứng và bơi trong hồ bơi hoặc các vùng nước khác. Thực hành vệ sinh tốt, tránh chạm vào mắt và sử dụng kính bảo vệ khi bơi có thể giúp ngăn ngừa viêm kết mạc.
- Phát ban do nhiệt: Phát ban do nhiệt, còn được gọi là rôm sảy hoặc miliaria, xảy ra khi các ống dẫn mồ hôi bị tắc nghẽn, dẫn đến các vết sưng nhỏ, ngứa, đỏ trên da. Nó thường phát triển ở những vùng quần áo gây ma sát hoặc nơi mồ hôi bị đọng lại. Để ngăn ngừa phát ban do nhiệt, điều quan trọng là phải mặc quần áo nhẹ, thoáng khí, tránh đổ mồ hôi quá nhiều và giữ cho da mát và khô.
- Tình trạng bệnh hen suyễn trầm trọng hơn: Đối với những người mắc bệnh hen suyễn, mùa hè có thể gặp nhiều thách thức do ô nhiễm không khí gia tăng, nồng độ phấn hoa cao và nhiễm trùng đường hô hấp. Những yếu tố này có thể gây ra các triệu chứng hen suyễn như ho, thở khò khè và khó thở. Điều quan trọng là những người mắc bệnh hen suyễn phải quản lý tình trạng của mình một cách cẩn thận, tuân theo kế hoạch hành động đối với bệnh hen suyễn và tránh các tác nhân gây bệnh càng nhiều càng tốt.
- Bệnh Lyme: Bệnh Lyme là một bệnh do ve gây ra, có thể xảy ra vào mùa hè khi mọi người dành nhiều thời gian ở ngoài trời ở những khu vực nhiều cỏ hoặc nhiều cây cối rậm rạp. Bệnh do vi khuẩn Borrelia burgdorferi gây ra và có thể dẫn đến các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, đau cơ và phát ban đặc trưng. Để ngăn ngừa bệnh Lyme, điều quan trọng là phải mặc quần áo bảo hộ, sử dụng thuốc chống côn trùng, kiểm tra bọ ve sau các hoạt động ngoài trời và loại bỏ bọ ve kịp thời.
- Các bệnh liên quan đến mất nước: Bên cạnh tình trạng mất nước nói chung, các trường hợp mất nước nghiêm trọng có thể dẫn đến kiệt sức vì nóng và say nắng. Kiệt sức do nhiệt được đặc trưng bởi đổ mồ hôi nhiều, suy nhược, chóng mặt, buồn nôn và nhịp tim nhanh, trong khi say nắng là một cấp cứu y tế có thể gây ra nhiệt độ cơ thể cao, lú lẫn, co giật và mất ý thức. Điều quan trọng là phải bổ sung đủ nước, nghỉ ngơi trong môi trường mát mẻ và tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu xuất hiện các triệu chứng của bệnh liên quan đến nhiệt.
Đây chỉ là một số ví dụ về các bệnh thường gặp trong mùa hè. Việc duy trì sức khỏe tốt, vệ sinh cá nhân và đảm bảo môi trường xung quanh sạch sẽ có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh này.
